नेपालमै हेपाटाइटिस ‘सी’ को औषधि उत्पादन

काठमाडौँ । हेपाटाइटिस ‘सी’को औषधिको उत्पादन नेपालमै शुरु भएको छ । म्याग्नस फर्माले पहिलो पटक नेपालमै हेपाटाइटिस ‘सी’ को उपचारमा प्रयोग हुने ‘सोफोसबिभिर’ औषधिको उत्पादन शुरु गरेको हो ।

म्याग्नस फर्माका बजार निर्देशक सुधीरप्रकाश मास्केले म्याग्नसले हेपाटाइटिस ‘सी’को औषधि एक साताअघिदेखि सोफुभिर’ नामबाट बजारमा पठाउन थालेको जानकारी दिए ।

नेपालमा हेपाटाइटिस ‘सी’ का धेरै बिरामी रहे पनि औषधि महँगो मूल्यमा विदेशबाट आयात गर्नु परेकाले स्वदेशमै उत्पादन थालिएको निर्देशक मास्केको भनाइ छ ।

बिरामीले आयातित हेपाटाइटिस ‘सी’का औषधि निकै महँगो मूल्यमा किन्नुपर्ने बाध्यता छ । नेपाली बजारमा एउटा ट्याब्लेटको मूल्य १ हजारदेखि १ हजार २ सय सम्म पर्ने गरेको छ । एउटा बट्टामा २८ वटा ट्याब्लेट हुन्छ जसको मूल्य २८ हजारदेखि ३३ हजारसम्म पर्छ ।

म्याग्नसले उत्पादन गरेको औषधि बिरामीले प्रतिट्याब्लेट ८ सय मा पाउन सक्ने बजारमा पठाएको छ जसअनुसार एउटा बट्टालाई २२ हजार ४ सय पर्न जान्छ ।

उनले भने ‘हामीले विश्व बजारमा बिक्री हुने गुणस्तरकै औषधि सस्तोमा उत्पादन गरेका छौँ । भाइरसको संक्रमणबाट हुने यो रोग औषधिको प्रयोग गरेअनुसार १२ देखि ४८ हप्तामा निको हुन्छ ।’

ग्याष्ट्रो एण्ड हेपाटोलोजी कन्सल्ट्यान्ट फिजिसियन प्राडा विधाननिधि पौडेलले हेपाटाइटिस सी भाइरसले कलेजोमा आक्रमण गर्ने बताउँदैै केही हप्ता बिरामी पार्नुका साथै जीवनभरि कलेजोको समस्या वा कलेजो क्यान्सरसम्म गराउनसक्ने बताए ।

चिकित्सकका अनुसार नेपालमा यो भाइरसका कारण ८० हजारदेखि १ लाख मानिस संक्रमित भएको अनुमान छ । सरुवा रोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुनले हेपटाइटिस ‘सी’ भएका व्यक्तिको रगतको सम्पर्कमा आए यो रोग सर्ने र यो भाइरस कलेजोमा लाग्ने सबैभन्दा ‘कमन’ भाइरस भएको बताए ।

विश्व स्वास्थ्य संगठन डब्लुएचओका अनुसार विश्वमा करिब ७१ लाख मानिस हेपाटाइटिस सी को संक्रमणमा परेको अनुमान छ । यसैका कारण वर्षेनी करिब तीन लाखभन्दा बढीको ज्यान जाने गरेको छ ।

यो भाइरसले आक्रमण गर्नेबित्तिकै लक्षण नदेखिने भएकाले सुरुआतमै बिरामीले रोगबारे थाहा पाउँदैन । भाइरसको संक्रमण बढ्दै गएपछि ज्वरो आउने, थकाइ लाग्ने, खानामा रूचि नहुने, झाडापखाला चल्ने, छाला र आँखा पहेँलो हुने लक्षण देखिन थाल्ने डा. पौडेलले बताए । यस्ता लक्षण देखिएमा तुरुन्त चिकित्सकलाई देखाइहाल्नुपर्छ ।

यसको एकमात्र उपचार भनेकै औषधि सेवन मात्र हो । डब्लुएचओका अनुसार ९५ प्रतिशत बिरामी औषधि सेवन गरेमा निको हुन सक्छन् ।

जथाभावी फालिएका ‘सिरिन्ज’ नचलाउने, लागुऔषधको प्रयोग नगर्ने, असुरक्षित यौनसम्पर्कबाट टाढै रहने हो भने हेपाटाइटिस सी को संक्रमणबाट बच्न सकिन्छ ।