पाँंचतल्ले मन्दिरमा कर खिं बाजा बजाई प्रदर्शन

भक्तपुर । भक्तपुरको विश्वप्रसिद्ध पाँंचतल्ले मन्दिरमा शनिबार कर खिं (एक प्रकारको परम्परागत बाजा) को प्रदर्शन गरिएको छ । श्री भैरबनाथ साँंस्कृतिक समूह दोगन पोत्वाले खलाँंबाट प्रशिक्षण प्राप्त समूहबाट प्रदर्शन गरिएको हो । ४ महिनाको कोर्स पूरा गरी प्रशिक्षण प्राप्त समूहमा सहभागी ३७ जनाको समूहले त्यहाँं प्रदर्शन गरिएको थियो । उनीहरु सवैजना पाँंचतल्ले मन्दिरभरि रहेर प्रदर्शन गरिएको थियो । 

प्रदशर्न हेर्न सयौंको भीड लागेको थियो । आकर्षक प्रदर्शन देखेपछि फोटो तथा भिडियो लिनेहरुको पनि भीड लागेको थियो । पूर्व निर्धारित कार्यक्रम अनुसार प्रशिक्षण प्राप्त महिला पुरुषहरुले बाजा बजाएर प्रदर्शन गरेका थिए । 

समूहका संयोजक एवं बाजाका गुरु श्रीभक्त सुवालले बाजा प्रशिक्षण सम्पन्न गरी सिकारुहरुको सार्वजनिकीकरणको क्रममा प्रदर्शन गरिएको हो । सिकारुहरुले दुई समूहमा गरी प्रत्येक दिन साँंझ पाँंच बजेदेखि ६ बजेसम्म एक समूह र ६ बजेदेखि ७ बजेसम्म अर्को समूह गरी उनीहरु ३७ जनाले बाजाको प्रशिक्षण लिएका थिए । प्रशिक्षणको क्रममा कोठामा मात्रै बजाउन सिक्ने उनीहरुले प्रशिक्षण पूरा भएपछि सार्वजनिक रुपमा बाजा बजाएर बजार घुम्ने प्रचलन अनुसार बजार घुम्ने क्रममा पाँंचतल्ले मन्दिरमा पनि बाजाको प्रदर्शन गरिएको जनाइएको छ । 

पाँंचतल्ले मन्दिरमा प्रदर्शनपछि उनीहरुले बजार घुमेका थिए । उनीहरुले स्थानीय नासद्यमा पुगेर बाजा बजाउन पुगेका थिए । यसअघि उनीहरु विहानै सिकारु र तिनका आफन्त भक्तपुरको पाँंचतल्ले मन्दिरसँंगै भैरबनाथको मन्दिर नजिक पुगी पूजाआजामा सहभागी भएका थिए । पूजाआजाको काम पूरा गरेपछि दिउँंसो उनीहरुले पाँंचतल्ले मन्दिरमा बाजा प्रदर्शन गरेका थिए । साथै उनीहरु बाजा बजाई भक्तपुरको सूर्यविनायकस्थित गणेश मन्दिरमा पनि पुगेका थिए । यसरी उनीहरु दिनभर बाजागाजा बजाएर रमाएका थिए । 

प्रशिक्षणमा ससाना बालबालिकादेखि बृद्धबृद्धा उमेरकासम्म छन् । तथापि विशेष गरेर युवायुवतीहरु बढी छन् । प्रशिक्षणमा कक्षा नौ वर्षदेखि चार दशक पार गरिसकेका महिला पुरुष सहभागी रहेको जनाइएको छ । 

कर खिं एक प्रकारको परम्परागत बाजा हो । यो धिमे जस्तो बाजा हो । तर धिमे भन्दा केही सानो रहेको हुन्छ । यो बाजा भक्तपुरमा हुने दसैं, नयांँवर्ष विस्केट जात्रालगायतका मेला महोत्सव उत्सबमा समूहसमूहमा बजाउने गरिन्छ । 

यहाँंका बाजागाजालाई जीवन्त राख्न बाजा प्रशिक्षण दिइएको बताइएको छ । भक्तपुरका कला, संस्कृति, बाजागाजालाई जीवन्त राख्न नयाँं पुस्तालाई सीप हस्तान्तरण गर्ने क्रममा समूहले बाजा प्रशिक्षण दिइएको बताइएको छ । प्रशिक्षणमा भक्तपुर नगरभरिका साथै जिल्लाका विभिन्न नगरपालिकाबासीहरु सहभागी रहेको बताइएको छ ।

जानकारहरुका अनुसार कर खिं बजाउनका लागि घटीमा पनि तीनजनाको टोली चाहिन्छ । एकजनाले कर खिं, एकजना, भुछ्या (एक प्रकारको परम्परागत बाजा) र एकजना सिछ्या ९एक प्रकारको परम्परागत बाजा० गरी समूहमा घटीमा तीन जना चाहिन्छ । भक्तपुरमा बजाइने धिमे, कर खिं, धाँं झण्डैझण्डै उस्तै धिमे जस्ता हुन्छन् ।